Стих ?тепберген а?ыпбеков жа?сы болу ?зі?нен
Обновлено: 04.11.2024
Махаббат – адамны? бірін-бірі с?йіспеншілікпен аялауы.
ІІ-кезе? ??сас ??ымдарды табу
Махаббат – сезім, с?йіспеншілік, аялау, мейірім т.т.
- Бойында осындай ??ндылы?тар бар адамды ?алай атау?а болады?
ІІІ-кезе? ?арама-?арсы ??ымда?ы с?здерді атау
- Бойында осындай ?асиеттер жо? адамды ?алай атау?а болады?
- ?атігездік, з?лымды?, нем??райдылы? деген нені білдіреді?
І?-кезе? ??ымны? басымдылы? жа?ына аны?тама беру
/??ымды жа?ымды жа?ынан ?арастырса?, ?мірлік ?уат береді, ??штарлы? сенім тудырады./
- Б?л ?асиет несімен ба?алы?
/?мірді? м?ні болуымен ба?алы/
- Осы ?асиет адам?а ?ажет пе?
- Егер осы ?асиет ?з бойы?нан табылса, сен ?андай к?йде болар еді??
/ба?ытты болар едім, шатты??а кенелер едім,./
- Осы ?асиетті иеленген адамны? ?андай арты?шылы?ы болады?
/ол адам ?мірге ??штар, сенімді, ба?ытты, ?уанышты./
- Бойында осы ?асиет жо? адам ?андай болады?
? кезе? ??ымны? кемшілік жа?тарын табу
Махаббатты? кемшілік бар ма?
/Тапсырма алдымен жекелей орындалады. Сосын топта талданады. Орта? шешім жария етіледі/
/Егер адам ессіз с?йсе, артынан ?кінішке ?рынуы м?мкін.
Махаббат жа?ымды жа?тары жа?ымсыз жа?тары
/пара? бетін а?-?ара?а б?лу, а? жа?ына жа?ымды, ?ара жа?ына жа?ымсыз жа?тарын жазу?а болады/
?І кезе? ?зара ?рекеттестік рефлексиясы
/?з ?рекетіне талдау жасау/
- ?з к??іл к?йі?ді айтып бер.
/?уаныш, ?ана?ат, т?сінбеушілік, сенімсздік, ра?аттану/.
(саба? мазм?ныны с?йкес бас?а ??ымдармен /досты?, жауапкершілік, к?мек, т?зім, кешірім/ осы т?сілмен ж?мыс ж?ргізуге болады).
??ГІМЕ БОЙЫНША ТАЛДАУ Ж?МЫСЫ
Ж?мыс ж?ргізу жоспары:
- ??гіме кейіпкеріне ??сас кейіпкерлерді /а?, ??с, ?сімдік, а?аш/ атау.
- Осыны? ішінде ?айсысы са?ан жа?ын, оны сипаттап айту.
- Автор: енді мені? кейіпкерім туралы ты?да?ылары? келе ме?
- ??гімені? басын /бір о?и?асын, мысалы ??сты, а?ды ?рлап кетті./ о?иып беру.
- С?ра? ?ою /сендер ?алай ойлайсы?дар?/
- ?атысушылар ?з ойларын айтады.
- ??гіме жал?астырылады. /о?и?а?а байланысты кейіпкерді? ?рекеті туралы/
- ??гіме бойынша кейіпкерді? іс-?рекетін сипаттайтын с?здерді теріп жазы?дар. /??гімені? осы б?лігі таратылып беріледі/
- Осы с?здерді о?ып шы?ады.
- Автор ??гімені? осы б?лігін о?ып шы?ады
- Сендерде кейіпкерге ?андай сезім пайда болды?/ойланады/.
- ?атысушылар ?з ойларын айтады.
- ?алай ойлайсы?дар, о?и?а ары ?арай ?алай ?рбиді?
- ?атысушылар ойланып, ?з ойларын орта?а салады.
- Автор ??гімені жал?астырып о?ып шы?ады.
- Осы ??гімеге с?йкес ?з ?атысын т?сті ?а?аз жапсыру ар?ылы білдіру. Неліктен осы т?сті та?да?анын т?сіндіру /мысалы, сары т?сті ілген себебім, жылылы? сыйла?ым келді./
??ГІМЕ БОЙЫНША ТАЛДАУ Ж?МЫСЫНЫ? ?ЛГІСІ
- Балалар, сендер ?андай а?аштарды білесі?дер?
- Са?ан ?ай а?аш, несімен ?найды?
- Ал ма?ан ?андай а?аш ?найтынын білгілері? келе ме?
- Ма?ан емен а?ашы ?найды. Еменні? пайдасы мол. Одан жи?аз жасайды. Біз отыратын парта, кітаптарымыз т?р?ан шкафтар да еменнен жасал?ан. Емен ?те мы?ты а?аш.
- Балалар, ?азір мен сендерге Бердібек Со?па?баевты? «А?аштар неге ашуларды? деп аталатынын ??гімесін о?ып беремін. ??гіме мазм?ны бойынша с?ра?тар ?оямын, м??ият ты?да?дар.
А?аштар неге ашуланды.
Жадырап к?ктем туды. ?ар тез ерiдi де, аз к?нде т??iрек ?арайып, ??р?ап шы?а келдi.
Мектепте к?шелердi к?гертiп, а?аш отыр?ызу апталы?ы басталды.
О?ушыларды т?гел ?ызы?тыр?ан б?л бастама тек Алмабекке ?намады. Орман болса, тап iргеде тиiп т?р. К?шеде а?аш отыр?ызып, ?уреленудi? керегi ?анша деп ойлады ол.
- Балалар, Алмабек не істейді?,- деп ойлайсы?дар?
Бiра? ж?рт бiр кiсiдей ж?мылып кiрiскен iстен Алмабек шетте ?ала алмады. ?з сыныптастарымен бiрге то?ай?а ол да барды. Бiрнеше жас тал, терек, ?айы? ?келiп, бас?аларды? ?лгiсiмен терезе т?сына тiзiп отыр?ызды.
- Алмабек ?зі отыр?ыз?ан жас талдарды ?алай к?тті?, - деп
Алмабек осымен iстi тынды?а санады. ?згелер отыр?ыз?ан а?аштарын суарып, т?бiн ?опсытып, м?пелеп к?тумен болса, б?л оны? бiрiн де iстемедi.
- Осы жас талдарды? ?андай к?йге тап бол?анын сипаттап
/Балалар жаз?андарын о?иды/
- Сендерде жас талдар?а деген ?андай сезім пайда болды?
Жаз шы?ты. К?ктемде отыр?ыз?ан а?аштар ешбiр к?тiм к?рмеген со?, тамырланып кете алмай, ш?гiп, шала-жансар ж?тап т?рды.
- Енді б?л жас талдар не істейді деп ойлайсы?дар?
/Алмабекке жалына ма? Адамдардан к?мек с?рай ма? Бас?а а?аштар?а ша?ымдана ма? Осы?ан к?не бере ме?./
Б?л ?ай?ылы халдi самал жел ?зен бойында?ы орман?а жеткiздi. “Осындай да осындай. Алмабек дейтiн бала алып барып отыр?ыз?ан сiздердi? туыс?ан шыбы?тары?ызды? халi м?шкiл екен”, - деп, ол сыбырлап б?талар?а, оны сыбдыр ?а?ып талдар?а, талдар ?айы?дар?а, ?айы?дар дереу теректерге жеткiздi. С?йтiп, ке? ал?апты жалпа?ынан алып жат?ан ну орман Алмабектi? ?ылы?ын т?гел бiлдi.
- Алмабекті? б?л ?ылы?ын естіген а?аштар не істейді?, - деп ойлайсы?дар?
Бiр к?нi Алмабек орман?а барып едi, оны а?аштар ?оршап алып, ?йiне ?айтармады. Алмабекте ес ?алмады. А?ашы аздау бiр жермен ж?гіріп ?тпекші болып еді, ?зын а? ?айы? жапыра?тары жалпылдап, алдын б?гей ?алды. Алмабек кейін ?арай жалт берді. Ма?айда?ы а?аштар су-су етіп, т?ніп келіп ?ал?анын к?рді. Бірнеше сол?ылда? к?к шыбы? жотадан шып-шып еткізіп, шарпып ?тті.
– Сендерге мен не жаздым? – деп Алмабек жылап жіберді. Сол кезде т?бесі к?к тіреген, к?пті к?ріп, к?п жаса?ан орман атасы – к?рі еменні? г?жілдеген жуан даусы естілді.
– Сені? жазы?ы? сол, бізді? бірнеше жас шыбы?ымызды ?йі?ні? ?асына отыр?ызба? болып, ?азып ?кетіп еді?, на?ыз азап халге салып ?ойыпсы?. Т?бі босатылмай, ?атып ?алыпты. Тамыры суалып, ??рып бара жат?ан к?рінеді. Осы ?ылы?ы? адамшылы??а жата ма? А?аштан к?рген не жаманды?ы? бар? Жай?алып ?сіп т?рса?, ?ыста?ты? к?ркі емеспіз бе? Жаздыг?ні ми ?айнат?ан ысты?та саямыз?а паналайсы?. ?ыстыг?ні азына?ан бораннан ?ор?аймыз. Асты?да?ы орынды?ы? мен алды?да?ы ?стелі?, ?алам-?а?азы?а дейін – б?рі а?аштан істеледі. ?йі?е ?абыр?а болып та ?аланамыз. Сен осыны неге т?сінбейсі?, неге ба?аламайсы?? – деді ?арт емен.
- Алмабек енді не істейді?,- деп ойлайсы?дар?
– Кешірі?дер. Мен отыр?ыз?ан а?аштарымды б?гіннен бастап м?пелеп, к?туге у?де беремін, – деді Алмабек.
– Жарайды, – деді ?арт емен, олай болса, бар ?йі?е.
- Балалар, жас талдар?а деген ?з тілектері?ді т?сті ?а?аздарды? бірін та?дап, та?та?а жапсыру ар?ылы білдірулері?ді ?тінемін.
/Балалар ?здері та?да?ан т?сті ?а?азды жапсырады/.
- Неліктен б?л т?сті та?дады?? Осымен не айт?ы? келді?
/?р бала ?з ойын орта?а салып айтады/.
?зі?е сенімділік неден ??ралады”
Луиза Хейді? ке?есі
(“Как исцелить свою жизнь” Новосибирск, 1996).
Жа?ымды ойлау?а ?йрену. Жа?сы н?рсе туралы ойлап, соны к?ту,
со?ан сену. ?з ойы?да ?йлесімділік пен тепе-те?дікті ??ра отырып, біз де соны ?мірден таба бастаймыз.
?зі? туралы жа?ымсыз ойлардан ??тылу. Сізді? саналы т?рдегі ?зі?ізді мейлінше жа?сы емеспін деген сенімі?із, сізді? іс-?рекеті?із бен ?ылы?тары?ызды бас?арады да, ?рдайым ол ?мірде к?рініс береді.
?зі?ді с?й. Біз ?зімізді бар жанымызбен с?йіп ж?не ?зімізді ??рметтесек, сонда ?з іс-?рекеттеріміз бен ?ылы?тарымызды ?оштаймыз, біз адамдармен е? ?ажап ?арым-?атынас тудыра алатындай, жа?а ?ызы?ты ж?мыс табу?а м?мкіндік беретіндей, дене салма?ымызды т?ра?тандыра алатындай, денсаулы?ымызды ны?айта алатындай етіп а?ылымызды на?ты ?йымдастыруды ??рамыз. ?зі?ді ?абылдау ж?не ?зі?ді ?оштау- б?л жа?ымды ?мірлік ?згерістер жасауды? кілті.
?зі?ді не??рлым азыра? сынау?а тырыс. Сын біз ??тылу?а тырысып жат?ан сол ой бейнелеріне то?тау сап ?ояды.
?з жеткен биігі?ізді ?зі?із теріске шы?арма?ыз ж?не бас?аларды? теріске шы?аруына жол берме?із. М?ны балалар керемет орындайды. ?мірдегі бар жа?сы н?рсе ?зі?ні? сырт?ы “Меннен” айырмашылы?ы болатын ішкі “Менді” ?абылдаудан басталады. Бізді? ж?регімізде барлы? планетаны емдеп жазарлы? махаббат жетерлік екенін ?мытпа?ыздар.
?з бойы?ыздан жа?сы ?асиеттерді ізде?із. Осыдан сізді? ?мірі?ізде айтарлы?тай прогресс басталады. “Мен ?зімдегіні? б?рін ?олдаймын” деген жатты?у бар. Сіз м?ны не??рлым к?бірек айтса?ыз, со??рлым жа?сы болады.
Бас?аларды? сіз туралы айт?анына к?п к??іл б?лме?із. ?р адам – ?айталанбас ж?не ерекше. Біз осы планета?а біреуге ??сау ?шін емес, ?зімізді к?рсету, жеткізе білу ?шін келгенбіз.
Тест “?зі?ді тексер”
1. Адамдар?а к??іл-к?й тудыра алатындай с?лемдесе аласыз ба?
2. Сіз ?рдайым ?стамды, сыпайысыз ба? ?арсылы?ты тура білдіресіз бе?, ?лде “б?л ?иын” деп айтасыз ба?
3.Сіз берген с?зі?ізде (м?ні жа?ынан да, уа?ыты жа?ынан да) т?ра аласыз ба?
4.Сіз адамдармен ?ата?ды? танытпастан, па?данбастан ?атынас?а т?се аласыз ба?
5.?з ?ызметтестері?ізге жиі б?йры? бересіз бе? немесе ?ріптестері?ізге ешбір та?у ма?сатын к?здеместен жиі н?с?аулар бересіз бе?
6.Сіз адамны? к??іл-к?йін к?теретіндей, оны? келбеті туралы ж?не бас?а да заттар туралы жа?ымды с?з айта аласыз ба?
7. Сіз ?з-?зі?ізге соншалы? сыни к?збен ?арайсыз ба? ?зінді-?зі? сынау б?рінен б?рын айнала?ызда?ылар?а жа?ымды ?сер етенінін т?сінесіз бе?
?зі?ді тану
Жа?сы болу – ?зі?нен,
Жаман болу – ?зі?нен.
Жа?сылы? к?рсе? біреуден,
«Мен ?андаймын?» деп ойла.
?зі?ді ?зі? ?олы?а ал,
?зі?сі? – а?ыл айнасы.
Тиеді са?ан м?ні бар
Жа?сы болу – ?зі?нен.
Жа?сы болу – ?зі?нен,
Жаман болу – ?зі?нен.
Жа?сылы? к?рсе? біреуден,
Мен ?андаймын деп ойла.
Жаманды? к?рсе? біреуден,
Мен ?андаймын деп ойла!
?ЗІ?ДІ С?Ю
- ?зі?ді сынай берме.
- ?зі?ді ?рейлендіріп, ?ор?ыта берме.
- ?зі?е-?зі? мейірімді, ж?мса? ж?не шыдамды бол.
- ?зі?ні? сана-сезімі?е мейірімді болуды ?йрен.
- ?зі?ді ма?тау?а ?йрен.
- ?зі?ді с?ю - ?зі?ді ?олдау екенін ?мытпа.
- ?зі?ні? кемшілік жа?тары?ды с?йе біл.
- ?з дене?е к?тім жаса.
- Айна алдында ж?мыс жасай біл.
- ?зі?ді тап ?азір с?й.
?р адам ?зіне ?аншалы?ты ба?а берсе, со?ан соншалы?ты лайы?ты болады. Т?л?а ретінде ?алыптасуы? ?шін ?зі?ді, ?мірлік іс-?рекеті?ді лайы?ты ба?алай білуі? керек. ?зі?е арнап не??рлым жа?сы, жа?ымды, жылы с?здерді к?бірек айту керек. ?зі?ді-?зі? д?рыс ба?ала?аны? ж?н.
?р адамны? ?зіне арна?ан жа?сы, жа?ымды ?олдау, мада?тау, ма?тау с?здері болуы тиіс.
Читайте также: